Opinie in het ND: Zet de schepping op de eerste plaats
Steun de Natuurherstelwet
Het herstellen van natuur in Europa zou een topprioriteit moeten zijn. We hebben geen tijd voor meestribbelen en schijnrealisme, maar moeten nu in actie komen.
De Europese Commissie heeft vorig jaar een voorstel ingediend voor het herstellen van natuur. Het verzet in het Europees Parlement is stevig en de Tweede Kamer en het kabinet sluiten zich daarbij aan. Ook in deze krant krijgt het terecht aandacht, onder andere door een opinie van de SGPJ.
De schrijver van dat stuk vroeg om realisme. Dat zal ik geven. Al in 2019 concludeerde IPBES, dat onder de VN valt, dat mensen wereldwijd verantwoordelijk zijn voor hetverlies van 82% van alle zoogdieren en dat 1.000.000 plant- en diersoorten met uitsterven worden bedreigd. De SGPJ haalde al terecht het alarmerende rapport van het Europees Milieuagentschap aan. De EU heeft het verlies van biodiversiteit in het vorige decennium nog niet kunnen stoppen. In Nederland zijn er positieve uitzonderingen, maar 40% van de soorten staat op de rode lijst en 90% van verschillende natuurtypen verkeert in slechte staat. We hebben dus geen speelruimte meer.
Een brief, ondertekend door maar liefst 3339 wetenschappers, haalt zes tegenargumenten over deze en een andere wet vakkundig onderuit. We lopen ze even langs:
-
De wet zou een voedselproductie bedreigen, terwijl gezonde natuur en bodem juist belangrijk zijn voor de voedselzekerheid op lange termijn;
-
Visserijen profiteren juist van beschermde gebieden op zee, omdat er dan ook meer vis komt in onbeschermde gebieden;
-
Het aantal boeren daalt al jaren in rap tempo. Deze wet zorgt er niet voor dat er nog meer moeten stoppen, maar door de extensivering zijn er juist meer nodig;
-
Het zou te veel kosten. Dat argument verdampt als we kijken naar teruglopende opbrengsten uit verslechterde ecosystemen. Gezonde bossen geven immers meer hout en een gezonde bodem geeft meer voedsel. Volgens de ECB is 80% van de leningen in de eurozone aan bedrijven die afhankelijk zijn van ecosystemen.
-
We kunnen prima een grote rol blijven spelen in het voeden van de wereld, maar dan moeten we wel durven kijken naar vleesconsumptie, verspilling en biobrandstoffen. Bovendien maakt deze wet onze landbouw beter bestand tegen klimaatverandering.
-
De oorlog in Oekraïne is geen reden om meer voedsel te willen produceren. Dat zorgde tijdelijk voor problemen, maar nu hebben verschillende EU-lidstaten juist moeite met de lage prijs van het Oekraïense graan.
De natuur herstellen is dus niet alleen een hobby van natuurliefhebbers, maar ook cruciaal voor alle mensen. Dat is de realiteit. Pleiten om het rustig aan te doen met natuurherstel is slechts schijnrealisme.
De discussie over natuurherstel en biodiversiteitsverlies loopt iets achter op die over klimaatverandering, maar ik zie veel parallellen. Er zijn een paar stappen die sceptici doorlopen. Allereerst wordt het probleem ontkend; dan zou er wel verandering zijn, maar valt het allemaal wel mee; en uiteindelijk zou er wel een probleem zijn, maar wordt er ‘meegestribbeld’. In deze laatste fase wordt er wel gepraat over maatregelen, maar alles wat op korte termijn pijn doet wordt weggezet als onrealistisch, onbetaalbaar of ondenkbaar omdat ‘we wel moeten kunnen blijven barbecueën’. Juist dit kortetermijndenken is de oorzaak dat problemen niet worden aangepakt. Zo had de energietransitie veel rustiger gekund als we twintig jaar eerder waren begonnen.
We zijn in Nederland getraumatiseerd door het stikstofprobleem. Ik houd er ook niet van hoe de agrarische sector, natuur en starters op de woningmarkt tegen elkaar worden uitgespeeld. Dit mag echter geen reden zijn om door te slaan naar de andere kant, waarbij we helemaal geen beleid meer durven te maken. Tenslotte is ons stikstofprobleem niet veroorzaakt door strenge regelgeving, maar door falend beleid. Laten we daarom nu inzetten op natuurherstel. De problemen zijn nu al groot. Laten we voorkomen dat we het nog verder voor ons uitschuiven.
Het verzet in Brussel wordt nu aangevoerd door de fractie van de christendemocraten, waar het CDA en de ChristenUnie bij horen. De wet heeft de eerste stemmingen in de milieucommissie overleefd. Deze week wordt de wet verder behandeld en later moet ook het hele parlement ermee instemmen. Het blijft dus spannend. In Nederland steunde de Tweede Kamer een motie die de regering verzocht zich tegen deze wet te verzetten. Verbazingwekkend genoeg ging niet alleen het CDA, maar ook de ChristenUnie hierin mee. Dat past een groene partij niet. Christendemocraten: stop het verzet tegen het herstellen van de schepping.
