door Harmjan Vedder en Gerda Visser-Wijnveen

Gisteren demonstreerden studenten in Den Haag tegen de plannen van staatssecretaris Rutte met het hoger onderwijs. Hij wil de kwaliteit van het hoger onderwijs verbeteren, maar slaat daarbij de plank volledig mis.

Staatssecretaris Rutte van hoger onderwijs wil leerrechten invoeren. Dit houdt onder andere in dat de instellingen gefinancierd worden volgens het principe dat het geld de student volgt. Het jaarlijkse zakje geld is door de student flexibel in te zetten, opdat studenten in theorie makkelijker naar een andere universiteit of hogeschool kunnen overstappen als ze ontevreden zijn. Deze vraagsturing zou de universiteiten en hogescholen stimuleren om meer werk te maken van de kwaliteit. Er kleven echter een aantal stevige bezwaren aan die plannen.

Allereerst zijn de opleidingen onderling niet op elkaar afgestemd. Een overstappende student komt daardoor inhoudelijk met zijn opleiding in de problemen. Ook sociaal gezien is het voor de ontwikkeling van de student niet goed te wisselen tussen universiteitssteden. En als er al een kwaliteitsstijging plaatsvindt, dan toch in het foldermateriaal. De universiteiten en hbo-instellingen zullen nog meer geld gaan uitgeven aan PR-materiaal om studenten binnenboord te houden.

Studieduur

Onderdeel van het leerrechtenstelsel is om de tijd die studenten krijgen om te studeren, in te korten. Na een uitloop van anderhalf jaar wordt het collegegeld verhoogd van ongeveer 1500 naar 4500 euro. Ook hier duiken onmiddellijk grote bezwaren op. Rutte wil de niet-gemotiveerde studenten met zijn plannen aanpakken. Maar het voornaamste probleem is dat daarbij niet gekeken wordt naar oorzaak van de studievertraging. Studenten die vrijwilligerswerk doen, worden met deze plannen vergeten. Dat terwijl het juist te prijzen is wanneer studenten zich ook naast hun studie ontplooien door zich actief in te zetten in bestuurswerk of vrijwilligerswerk. Dit moet gestimuleerd in plaats van afgestraft worden. Bovendien is er een groep studenten die buiten hun schuld vertraging oplopen, door bijvoorbeeld ziekte. Verder zijn er studenten die na een hbo-studie zich verder willen ontwikkelen via een universitaire master. Ook deze groepen verdienen een op hen gerichte specifieke benadering. Kortom, maatwerk in de plannen is noodzakelijk.

Kwaliteit

Wij pleiten daarom voor beleid dat daadwerkelijk is gericht op kwaliteitsverbetering van het hoger onderwijs. Het is noodzakelijk de al jaren voortdurende bezuinigingen om te keren en te investeren in de begeleiding van studenten. De onderwijsprogramma's dienen een beperkte basis te kennen en vervolgens studenten onder intensieve begeleiding ruimte te geven een op maat gesneden programma te volgen.

Essentieel onderdeel is de mogelijkheid voor studenten om vakken bij andere opleidingen en instellingen te volgen, waardoor zij op kwaliteit kunnen selecteren. De begeleiding dient echter omwille van de samenhang in handen van de eigen opleiding te blijven. Op deze wijze krijgen studenten volop de gelegenheid zich binnen en buiten hun studie te ontplooien en zullen zij gemotiveerd hun studie volgen en voltooien.

Harmjan Vedder en Gerda Visser-Wijnveen zijn respectievelijk bestuurslid Politiek en Politiek Commissaris Onderwijs & Cultuur van PerspectieF, ChristenUnie-jongeren.